سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» درادامه شرح دعا های روزانه ماه مبارک رمضان به قلم حجت الاسلام و المسلمین سید مجتبی رسولی جویباری شرح دعای روز سیزدهم را منتشر می کند .
اللهمّ طَهّرنی فیهِ من الدَنَسِ والأقْذارِ وصَبّرنی فیهِ على كائِناتِ الأقْدارِ ووَفّقْنی فیهِ للتّقى وصُحْبةِ الأبْرارِ بِعَوْنِكَ یا قُرّةَ عیْنِ المَساكین.
خدایا پاكم كن در این روز از كثافت و پلیدی و شكیبائیم ده در آن به آنچه مقدر است شدنىها و توفیقم ده در آن براى تقوى و هم نشینى با نیكان به یاریت اى روشنى چشم مستمندان.
طَهّرنی فیهِ من الدَنَسِ- پاکم کن!
انواع طهارت: ظاهری و باطنی
طهارت با هر دو معنای آن، خواسته اسلام و مسلمین است، ولی قطعا در دعاها، منظور طهارت باطنی و طهارت نفس است.
پاک کردن و طاهر نمودن جان و نفس نیاز به تخلیه و تحلیه از دنس، اقذار، رذائل و غیره دارد؛ و هم زمان با این تخلیه و تحلیه، باید با عبادات، اعمال صالحه و غیره جایگزین شود.
ماه مبارک رمضان بهترین زمان برای طهارت، تخلیه و تحلیه است، و یکی از ویژگی های ماه رمضان این است که با اعمال مخصوصش، گناهان را ذوب می کند، لذا یکی از نام های این ماه، شهرالتمحیص به معنای ماه پاکسازی از رذائل، دنائس و قاذورات می باشد.
دنس به معنای کثافات و چرک ها، و اقذار به معنای پلیدی ها، زشتی ها است، خلاصه اینکه هر آنچه که خارج از دستورات الهی و منهیاتش باشد و مرضیّ خدا نباشد، دنس و اقذار محسوب می شود.
خدایا! روح مرا از کثافات، چرک ها، پلیدی ها و زشتی ها پاک کن؛ که منظور همان کثافات و پلیدی های گناه می باشد. همانطوری که کثافت ها و پلیدی ها ظاهر، بدن و لباس انسان را بدبو و متعفن می کند، چرک گناه هم، روح و جان آدمی را بدبو و متعفن می کند، لذا در روایات آمده است که اگر انسان اهل ایمان باشد، خوشبو و معطر می شود. البته استشمام این بوی خوش یا بد، کار هرکسی نیست که مصداق آن روایت پیامبر(ص) در خصوص حضور اویس قرنی در منزلش است که فرمودند: إنّی لَأجِدُ نفَسَ الرحمان مِن جانِبِ الیمن! همانا بوی نفس دوست از طرف یمن به مشامم می رسد!
چرا اهل بیت(ع) گناه نمی کنند؟
باطن و حقیقت گناه، همچون مردار گندیده است، مثل غیبت (وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ، حجرات/12)
چرا اهل بیت(ع) گناه نمی کنند؟ چون آنها حقیقت و باطن گناه را می دیدند لذا هرگز میل به گناه پیدا نمی کردند.
اگر انسان به گناه، دنس و اقذار آلوده شود دیگر نمی تواند اهل رمضان، محبّ اهل بیت، متقرب درگاه خداوند و غیره گردد.
از خدا می خواهیم تو پاکم کن، چون تا کمک و توفیق الهی نباشد، امکان ندارد، لذا در پایان می خوانیم بِعَوْنِكَ یا قُرّةَ عیْنِ المَساكین، به یاری و کمک تو که روشنی چشم و مایه امید و اطمینان مساکین و بیچارگان هستی، نیازمندیم.
هرچه شناخت و محبت انسان بیشتر باشد، گناه کمتر می شود؛ امام علی(ع) آنقدر معرفت دارد که نه تنها گناه نمی کند بلکه حتی از بهشت هم چشم پوشی می کند.
وصَبّرنی فیهِ على كائِناتِ الأقْدارِ- صبر و تحمل بر قضا و قدر الهی
تحمل حوادث خیر و شرّ و صبر در مشکلات، بلایا و مصیبت ها اجر عظیم و بغیر حساب دارد. (إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ، زمر/10، وفا می شود، داده می شود به صابرین اجر بغیر حساب)
صبر در قضا و قدر الهی شامل صبر در مصیبت، صبر در طاعت و صبر در معصیت است.
وَفّقْنی فیهِ للتّقى وصُحْبةِ الأبْرارِ- توفیق بر کسب تقوا، همنشینی با نیکان
سفارش به تقوا در آیات و روایات بسیار بوده و إتّقوا الله فراوان است.
معنای تقوا، حفظ و نگهداری خویش است، نه ترسیدن!
اتّقوا الله یعنی تقوای الهی پیشه کنید، مواظب باشید.
تقوا در همه جا و در همه موارد باید رعایت شود؛ در خوردن و آشامیدن، معامله، معاشرت، انفاق، جهاد و غیره.
آثار تقوا:
* قبولی اعمال (إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ، مائده/27)
* نزول برکات ارضی و سماوی، وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ، اعراف/96)
* قوه تشخیص حق از باطل (إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا، انفال/29)
* عدم ترس در قیامت (فَمَنِ اتَّقَى وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ، اعراف/35)
* نجات از جهنم و ... (وَاتَّقَى فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ، آل عمران/76)
همنشینی با نیکان، خوبان و ابرار در انسان اثر می گذارد، اخلاق، رفتار، ادب، تواضع و غیره او در انسان تاثیر دارد.
امام علی(ع) می فرماید: صُحبه الاخیارِ تکتسبُ الخیر کالریح إذا مرّت بالطّیب حَملَت طیّباً، همنشینی با خوبان خیر به همراه دارد مانند بادی که از مکان معطر برمی خیزد، عطرش را به همراه می آورد.
همنشینی با علما، عقلا، بزرگان و غیره سفارش شده است.
ابرار و نیکان کسانی هستند که به خدا، قیامت، فرشتگان، کتاب آسمانی، پیامبران و غیره ایمان داشته و اهل انفاق و پرهیزگار هستند.